Schuldgevoel – De oorzaak
Schuldgevoel, we hebben er allemaal wel eens last van. Maar waarom voelen we ons schuldig, hoe ontstaat het? Het blijkt dat de onderliggende reden voor schuldgevoel altijd hetzelfde is.
Voorbeelden van schuldgevoel
Er zijn ontelbaar veel dingen waar je je schuldig om kan voelen, hieronder een aantal voorbeelden.
Je:
- bent een afspraak niet nagekomen
- hebt een ander gekwetst / pijn gedaan
- vindt jezelf de oorzaak dat een ander in de problemen is gekomen
- bent gezond en een ander waarom je geeft niet
- hebt iets wat een ander niet heeft (geld, leuke partner, leuke baan, etc.)
De oorzaak van schuldgevoel
Als je dieper naar bovenstaande voorbeelden kijkt, is er een overeenkomst te vinden.
Bij schuldgevoel heb je in jouw eigen ogen iets fouts of verkeerds gedaan
Ik had:
- die afspraak na moeten komen
- de ander niet mogen kwetsen
- ervoor moeten zorgen dat de ander niet in problemen kwam
Het gaat hierbij om bepaald gedrag dat je wel of juist niet hebt vertoond. Je vindt in ieder geval dat je niet juist hebt gehandeld, je had het anders moeten doen. Wat hieronder zit is de angst voor afwijzing en dat heeft op zijn beurt weer te maken met een laag gevoel van eigenwaarde.
De volgende klinken misschien vergezocht, maar er zit toch echt een kern van waarheid in, waarom zou je je anders schuldig voelen:
- ik mag niet gezond zijn als de ander dat niet is
- ik mag geen geld, leuke partner, leuke baan, etc. hebben als een ander dat niet heeft
Bij de laatste twee zeg je in wezen dat je het jezelf niet waard vindt, dat je het niet verdient. Ook hier is een laag gevoel van eigenwaarde de oorzaak.
Je schuldig voelen is een vorm van zelfafwijzing
Als je vindt dat je iets verkeerds hebt gedaan of iets niet verdient, is dat een vorm van zelfafwijzing.
Schuldgevoel komt altijd neer op zelfafwijzing
Het nadeel is dat de ‘schuldige’ zichzelf als persoon afwijst en niet het gedrag, “wat ben ik ook een sukkel” of “ik verdien het niet om het beter te hebben dan een ander”.
Als je een afspraak niet nakomt of iemand kwetst, betekent dat echt niet dat je een slecht mens bent. Het kan natuurlijk wel zijn dat je ongewenst gedrag hebt vertoond, in dat geval is het verstandig dat je oordeelt over je gedrag en niet over jezelf als persoon. Dat is een enorm verschil, afwijzing van jezelf gaat altijd ten koste van je eigenwaarde. Bij afwijzing van je gedrag is dat niet het geval.
Ook als je van jezelf vindt dat je het niet verdient om knapper, rijker, gezonder, blijer of wat dan ook te zijn dan een ander wijs je jezelf af. Waarom zou jij niet knap, rijk, gezond mogen zijn en een leuke partner of baan mogen hebben? Waarom gun je jezelf minder dan en ander? Gun het jezelf net zo hard als dat je het een ander gunt en geniet ervan!
Wat kan je eraan doen?
Om zo min mogelijk schuldgevoel te ervaren in je leven kan je een aantal dingen doen, dit zijn de belangrijkste tips:
Tip 1: zorg ervoor dat je altijd handelt volgens je eigen normen en waarden
Tip 2 vergroot je gevoel van eigenwaarde
Met een gezond gevoel van eigenwaarde trek je je er niets meer van aan als een ander iets niet leuk vindt (dat wel volgens jou normen en waarden is). Je vindt jezelf het dan meer dan waard om knap, rijk, gezond te zijn en een super leuke partner en baan te hebben. En heel belangrijk; een gezonde dosis eigenwaarde zorgt ervoor dat je jezelf zo accepteert zoals je bent!
Ik wens je een leven zonder schuldgevoel!
Om welke reden voel jij je wel eens schuldig? Fijn als je dit onderin bij reacties met ons deelt.
Blije groet,
PJ8 | Coach
Comment Section
19 reacties op “Schuldgevoel – De oorzaak”
Door Ik op 31 augustus 2017
Ik voel me vaak schuldig als ik iets eet, omdat ik te dik ben en dus geen goed gedrag vertoon tav het afvallen. Dat schuldgevoel zorgt ervoor dat ik me waardeloos voel waardoor ik denk; kan mij het ook schelen en nog meer ga eten.
Door Paul-Smeekes op 1 september 2017
Hi “Ik” … wellicht is dit een interessant blog voor je om te lezen; https://pj8.nl/iedereen-is-verslaafd-jij-ook/
Door taco op 28 augustus 2017
De oorzaak van schuldgevoel. Mijn idee: schuldgevoel uit Evolutie (ervaringen uit verleden). Evolutie uit Big Bang. En omdat Einstein slim was en zei dat energie niet uit niets komt, moet er wel een Super Power te grondslag liggen aan de Big Bang (want dat schijnt nogal een knal geweest te zijn). Dat noem ik dan maar God (snappen doe ik het niet). Universum is aardig perfect. Dus ook het schuldgevoel = Minder lekkere maar daardoor juist sterkere motivatie om er maar snel uit te evolueren (anders krijg je voor je het weet een klap [BIG BANG] op je kop). God zou dan dus uiteindelijk de oorzaak zijn van schuldgevoel. Maar God de schuld geven is niet slim. Slim is om God te bedanken voor het schuldgevoel met bijbehorende mogelijkheden.
Door taco op 28 augustus 2017
Aanvullding: Bovenstaande lijkt misschien een beetje off-topic. Wat ik wilde zeggen “Door gereformeerde opvoeding zat er een groot schuldgevoel tav God, versterkt door aangepraat schuldgevoel ouders”. Duurde jaren om vanaf te komen. God visie aangepast hielp enorm. Door please gedrag ging ik tegen mijn geweten in, en misschien was dat het grootste/echte schuldgevoel. Nu heb ik ouders de waarheid gezegd “Stop over mijn grenzen te gaan”. Accepteert mijn vader niet “laat je opnemen, leer incasseren etc”. Oke, zie je me nooit weer. Oeps, nieuw heftig schuldgevoel (bijbel .. ouders..). Maar geweten wordt steeds sterker dan onecht schuldgevoel. Strijd bijna gewonnen.
Door taco op 28 augustus 2017
Mooi verwoord Paul. Ik zie schuldgevoel ook als een excuus het weer te willen doen. Schuldgevoel komt uit geweten. Geweten is samenspel van gedachten, emoties, woorden en daden. Voel je je schuldig dan onderzoeken of het klopt (wat gij niet wilt etc). Klopt het, zeg sorry, beloof het nooit weer te doen. Poeff weg schuldgevoel. Klopt het niet, tja die zijn lastiger om mee te dealen. Witness your trauma’s en let it go.
Taco
Door Angelina op 27 augustus 2017
ik denk dat het er bij schuldgevoel niet alleen om gaat of je in je eigen ogen iets fout gedaan hebt of niet. Je hebt bepaald gedrag vertoond of niet vertoond. Als je een afspraak niet bent nagekomen, als je iemand hebt gekwetst of een ander in de problemen hebt gebracht, dan denk ik dat je wel degelijk schuldig bent en dat je schuldgevoel dan ook terecht is. Dat heeft niets met angst voor afwijzing te maken. Mensen maken al eens fouten, we zijn niet perfect. Dus als je je schuldig voelt voor iets waar je ook echt schuld aan hebt, dan ben je gewoon schuldig. Kwestie is hoe je hiermee omgaat. Je kan niets doen, maar je kan ook je schuld rechtzetten door je excuses aan te bieden aan diegene die je gekwetst hebt. Of door je te verontschuldigen bij wie je je moet verontschuldigen, voor het niet nakomen van je afspraak. Ook als je een ander in de problemen gebracht hebt, kan je je excuses aanbieden. Eigen fouten inzien en willen toegeven is iets heel anders dan angst voor afwijzing. Ik denk dat we de dingen in de juiste context moeten zien en niet alles gelijk over de kam van ‘angst’ moeten scheren. Als je effectief een fout maakt, ben je schuldig. Laten we onszelf daarin niets wijsmaken. En ja, mijn reactie is geïnspireerd op mijn geloof. Er bestaat nog altijd zoiets als zonde. Ik vrees een beetje dat velen daar tegenwoordig niet meer mee om kunnen en dat alles dan maar moet afgedaan worden als angst. Zolang we onszelf maar iets kunnen wijsmaken om ons niet meer schuldig te hoeven voelen.
Door Nellie Bliek op 28 augustus 2017
Ik ben het helemaal met je eens. Ik ben schuldgevoelens aangepraat terwijl ik geen schuld had. Dat geeft je een gevoel van afwijzing want de ander probeert je te intimideren. Ik had zo’n moeder, zo’n broer en zo’n zus. Ik ben er dus onbewust voor gaan zorgen dat ik zeker wist dat ik geen schuld had. Daardoor ben ik heel puur geworden in mijn doen en laten. En toch kon ik niet voorkomen dat ik op een vreselijke manier ben weggezet. Ik heb anderen geholpen op momenten dat ik zelf gebroken was, omdat ik zelf niet geholpen werd toen ik gebroken was. Ik wil niet zijn zoals de mensen die mij hebben laten zitten. Ik zet het om in iets positiefs. Elke keer weer. Adnders laat ik me klein krijgen door diegenen die het absoluut niet verdienen. Ik kan niet wegkijken als een ander kopje onder gaat. Ik weet hoe dat voelt en ook hoe het voelt als je op dat moment nog even een trap na krijgt. Ik zorg ervoor dat een ander niet in de problemen komt door mij. Ik zorg ervoor dat ik mijn afspraken na kom. Als ik al een fout maak, ja dan voel ik me schuldig en ik zet het recht. Dat zouden meer mensen eens moeten doen. Dan zou de wereld echt een stukje mooier worden
Door taco op 28 augustus 2017
Dank je wel nellie, alsof ik mezelf zie. Schitterend hoe je de emotionele klappen hebt kunnen transformeren; gefeliciteerd.
Door Taco op 28 augustus 2017
Nellie bedankt, het voelt alsof jij dit speciaal voor mij schreef. Mijn vader accepteerde mijn gevoel nooit. Daarbij loog hij en ging ik ertegenin dan werd gezegd “Nee hoor, dat voelde jij zo, heb ik nooit gezegd”. Giga schuldgevoel, perfectionistisch om kritiek te mijden. Ik verloor zelfwaarde, zelfvertrouwen en zin in het leven en dacht dat ik gek werd. Gelukkig kwam God in mijn leven en krabbelde ik langzaam bij de wal op. Uiteindelijk zei ik tegen ouders toen ze nogmaals over mijn grens gingen “Nu zeg je sorry, en anders zie je mij nooit weer”. Ze zeiden sorry en na 1 maand trokken ze die in “voelde niet goed deze sorry, is anders gegaan toen oid en kreeg nog paar fikse trappen na ook”. Ik besloot ze nooit meer te zien, nu 3 jaar. Voelde me daar schuldig over (bijbel etc). Eerst elke 10min, nu 1x/dag. Ik zal jouw verhaal inlijsten. Buurmans leed troost, maar voor mij geldt meer “geeft vertrouwen dat ik wel gelijk had”. En mijn schuldgevoel aangepraat is. Net als jij probeer ik niemand te kwetsen en zeg direct sorry. De perfecte opvoeding om een goed mens te worden (maar ik was er bijna aan onderdoor gegaan). Jouw verhaal heeft mij meer goed gedaan dan jij kunt beseffen.
Door Paul op 30 augustus 2017
Ik ben het met je eens hoor Angelina dat je schuldig kan zijn aan iets en dat daardoor schuldgevoel ontstaat. Voor mij is er een verschil tussen schuldgevoel en spijt. Ik ben bijv. vreemdgegaan in een relatie en heb me daar lang schuldig door gevoeld. Nu heb ik dat schuldgevoel (dat in mijn ogen gepaard gaat met zelfafwijzing) losgelaten en is dat overgegaan in spijt. Het is gebeurt en verwijt het mezelf als persoon niet langer …. daarmee zeg ik niet dat ik het gedrag van destijds recht praat … dat blijft ongewenst en heb daar spijt van.
Door Yvonne op 27 augustus 2017
Ik heb de afgelopen perode binnen mijn groeiproces met mijn waardes om leren gaan, en het binnen bepaalde situaties toe gepast ik moet zeggen dat het goed voelt en ik bepaalde emoties hierin toe heb gestaan , dit luchte me op, en geen schuldgevoel
ervaren..!!
Door Monique Kip op 24 augustus 2017
Ik heb al veel minder last van een schuldgevoel omdat ik nu eindelijk van mezelf ben gaan houden😊
De enige keren dat ik nog een schuldgevoel heb is wanneer ik mijn kids te hard heb aangepakt… pfff valt niet altijd mee
Door Paul op 24 augustus 2017
Fijn dat je er al minder last van hebt Monique👍🏻 Als het echt te hard was dat je de kids hebt aangepakt, kan je daar achteraf altijd op terugkomen door het uit te spreken. Werkt bij mij heel goed, daarna kan ik het loslaten.
Door MRB op 24 augustus 2017
Mooi om te lezen… “Waarom gun je jezelf minder dan en ander? Gun het jezelf net zo hard als dat je het een ander gunt en geniet ervan!”
Het is te makkelijk om je schuldig te voelen als je bijvoorbeeld een dakloze op straat ziet zitten en dan door te lopen. Ga een winkel in, koop een broodje en geef het hem. Niet om je schuldgevoel af te kopen maar om jouw “meer hebben dan een ander” juist te delen met die ander.
De ogen sluiten is te makkelijk… Houd ze open en ga de realiteit aan. Is nog eens leuker ook.
Door Paul op 24 augustus 2017
Dat heb je mooi gezegd MRB.
Door Sonja Vervoort op 24 augustus 2017
Een voorbeeld van een voor mij gekend schuldgevoel: sinds ik weer alleen ben groeit het werk me boven mijn hoofd. Buiten letterlijk. Toch vraag ik geen hulp, moet het van mezelf alleen kunnen. Ik kan dat (in mijn hoofd), eigenlijk is het: ik moet dit kunnen.. Buiten is het erg gesteld met de tuin, de haag groeit alle kanten uit, hoog, breed enz.. Het onkruid is een tuin op zich :-/. Vandaag dan maar aan de slag met de heggenschaar, was na 1 deel doodop. Is dan ook een heel lange haag, rond het huis. Nog 4 delen te gaan… Mijn dochter en schoonzoon komen langs en hij neemt het dadelijk van me over: kom Sonja, waarom zeg je niks? Voor mij is dit kinderspel. En inderdaad, na een uurtje intensief doorwerken is het helemaal geklaard. Mijn dochter staat er wat bij te kijken, ze werkt niet graag in de tuin, heb ik alle respect voor. Dan stelt hij voor volgende maand de bomen te komen snoeien en kort te wieken, ze staan veel te hoog. Heel veel werk aan. Ik wijs dit af en hij zegt, maar Sonja toch, ik doe dit echt graag voor je. En dan komt en vloedgolf van schuldgevoel over me heen. Dit is ten koste van haar en dat voelt niet goed. Schoonzoon heeft een bakkerij en heeft maar 1 dag per week vrij. Hun dagje samen. En die neem ik haar af. Voor hem staat het al vast, hij wil dit doen. Zij kijkt me aan en zegt dat het wel ok is terwijl ik voel dat ze er moeite mee heeft. Ze rijden weg en jeetje, wat knaagt dit binnenin. Dacht net voor dit artikel: zal ik het toch maar afzeggen? 🙂 Neen dus… Want ik besef dat ze dit samen moeten uitklaren, hij stelt het voor en wil het graag. Als mijn dochter hier het moeilijk mee heeft moeten ze dit beiden bespreken. Pfff, niet simpel hoor die schuldgevoelens… Maar ik ben op goede weg!
Door Lisette op 24 augustus 2017
Wat mooi dat je juist door deze blog inziet dat jij hier niet schuldig aan bent en dat het iets tussen hun tweetjes is. En wellicht is er ook nog sprake van interpretatie over wat je dochter er echt van vindt. Lieve schoonzoon btw, gewoon van genieten.
Door Paul op 24 augustus 2017
Mooi voorbeeld Sonja. Dank voor het delen
Door Karina op 27 augustus 2017
Klinkt als een echte perfectionist… Heel herkenbaar.
Gelukkig ben ik er vanaf aan t komen en dat geeft me toch een vrijheid en rust!!
Neem hulp aan die je nodig hebt, anderen helpen je graag en je dochter gunt t jou diep van binnen ook. Laat haar die dag meekomen en klets lekker bij, bak samen broodjes voor de lunch of een lekkere taart. Maak er een mooie en dankbare dag van 🙂